პატარა სოფლის დაწყებითი სკოლები ავსტრიაში. პოტენციალი და გამოწვევები

პატარა სოფლის დაწყებითი სკოლები ავსტრიაში. პოტენციალი და გამოწვევები

სხვების გამოცდილების შესწავლა

პატარა სკოლები დიდი სკოლებისგან განსხვავდებიან რამდენიმე მხრივ: მოსწავლეთა რაოდენობა კლასში, პერსონალის რაოდენობა, შერეული კლასების გამოყენება და რაც მთავარია მასწავლებლების როლი.

ასეთი სკოლების ძლიერი მხარე ის არის, რომ მოსწავლეთა მცირე რაოდენობა უფრო სავარაუდოს ხდის თითოეული ბავშვის ინდივიდუალურ მხარდაჭერას.

პატარა სოფლის სკოლის ხელმძღვანელის თქმით, მისი პატარა სოფლის სკოლა იზიდავს ქალაქელ მშობლებს, რომლებიც ეძებენ უფრო მზრუნველ სკოლას ინდივიდუალური მხარდაჭერით. სკოლაში სწავლობს ორი მოსწავლე, რომლებიც „ჩავარდა“ თავიანთ ყოფილ, უფრო დიდ დაწყებით სკოლაში.

პატარა სოფლის სკოლების სიმრავლე

ავსტრიაში 20 პატარა სოფლის სკოლა შეისწავლეს. თითოეულ სკოლაში არსებული პრობლემების გარკვევას ცდილობდნენ. რამდენი მასწავლებელი მუშაობს, რამდენი მოსწავლე სწავლობს იმ სკოლაში, სად მდებარეობს, ემუქრება თუ არა სკოლას დახურვის საფრთხე?

კვლევის შედეგად გაირკვა შემდეგი:

• არის 7 ერთმასწავლებლიანი სკოლა, სადაც 20 მოსწავლეზე ნაკლებია.
• ქალაქიდან დაახლოებით 25-30 კმ-ში მდებარეობს 11 სკოლა 2 მასწავლებლით, 20-დან 30-მდე მოსწავლეზე.
• ქალაქის ცენტრებთან ახლოს არის 2 სპეციალური მონტესორის სკოლა 20-35 მოსწავლით.

კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ მცირე სკოლებში მომუშავე მასწავლებლები კმაყოფილები არიან თავიანთი მუშაობით, რასაც ისინი ერთგულები არიან. ეს შეიძლება იყოს რთული, მაგრამ არა მოსაწყენი. სტუდენტებთან ინტერვიუებმა ასევე აჩვენა, რომ მათ მოსწონთ თავისუფლება დიდ სივრცეებში, სადაც სათამაშო მოედნები არ არის გადატვირთული და სათამაშოები ყველასთვის ხელმისაწვდომია. მათ ასევე მოსწონთ ის, რომ ყველა ყველას იცნობს.

პატარა სკოლების ხელმძღვანელები

სოფლის მცირე დაწყებითი სკოლების კიდევ ერთი მახასიათებელია ის, რომ მათ ჰყავთ მასწავლებელი, რომელსაც აქვს ორმაგი როლი, როგორც კლასის მასწავლებელი, ასევე სკოლის დირექტორი. მხოლოდ რვა კლასის მქონე სკოლას ჰყავს დირექტორი, რომელიც პირველ რიგში პასუხისმგებელია ადმინისტრაციულ ამოცანებზე და თავისუფლდება სწავლების პასუხისმგებლობისგან. მასწავლებელ-დირექტორებმა ინტერვიუებშიც განაცხადეს, რომ პირველ რიგში თავს მასწავლებლად თვლიან, მეორედ კი – დირექტორის როლს. ამ მეორე როლში შედის შემდეგი პასუხისმგებლობები: საზოგადოებასთან კავშირების შექმნა, სტრუქტურების მშენებლობაზე პასუხისმგებლობა და კურიკულუმისა და სკოლის განვითარებაზე პასუხისმგებლობა.

შერეული კლასები

მცირე სკოლების მნიშვნელოვანი მახასიათებელია ის, რომ მათ აქვთ შერეული კლასები მოსწავლეთა სიმცირის გამო. ერთის მხრივ, შერეული კლასები წარმოადგენს სტრუქტურულ აუცილებლობას მცირე სოფლის დაწყებითი სკოლების შესანარჩუნებლად, მეორე მხრივ, ისინი უზრუნველყოფენ სწავლის განსაკუთრებულ შესაძლებლობებს. მონაწილე მასწავლებლები აცხადებენ, რომ სტუდენტები დიდ სარგებელს იღებენ როგორც ახალგაზრდა, ისე უფროსი თანატოლების გვერდით სწავლით. ზოგიერთი აკრიტიკებს ზოგადად განათლების სისტემაში მკაცრ ასაკობრივ ორიენტაციას და მას „არაბუნებრივს“ უწოდებს. საზოგადოებაში არსად ხარ მხოლოდ იმავე ასაკის ადამიანებთან, გარდა სკოლებისა. ისინი განმარტავენ, რომ შერეული საკლასო ოთახი ხაზს უსვამს ბავშვების მრავალფეროვნებას და ეხმარება მათ თავიანთი პოტენციალის აღმოჩენაში. რამდენიმე მონაწილე მასწავლებელი განზრახ გადავიდა უფრო დიდი ქალაქის სკოლებიდან პატარა სკოლებში, რადგან მათ სურდათ მუშაობა შერეულ კლასებთან. მათ მტკიცედ სჯერათ, რომ ამ სისტემას აქვს უპირატესობები, თუმცა იციან, რომ „უფრო რთული ხდება, როცა ერთ კლასში ოთხი ასაკობრივი ჯგუფია“.

ავსტრიაში, მცირე სოფლის სკოლების მასწავლებლები იღებენ იმავე ხელფასს, როგორც მასწავლებლები დიდ ურბანულ სკოლებში.

თანამშრომლობის ახალი გზები

მცირე სოფლის სკოლები ინარჩუნებენ კონტაქტს ერთმანეთთან სამუშაო გამოცდილების გაცვლის მიზნით. ამასთან დაკავშირებით შეიქმნა მცირე სკოლების ქსელი. მცირე სკოლების დირექტორები იკრიბებიან არაფორმალურად ურთიერთდახმარების ან სასწავლო მასალის შემუშავებისთვის.

დაწყებითი კლასების მასწავლებლები ასევე მჭიდროდ თანამშრომლობენ სოფლის საბავშვო ბაღების მასწავლებლებთან, რაც ქალაქში აკლია.

სოფლის დაწესებულებებში მჭიდრო თანამშრომლობა გაღრმავებულია, რადგან ისინი ხშირად მხოლოდ პროფესიონალი აღმზრდელები არიან სოფელში.

მიმდინარე ცვლილებები: რეგიონული კლასტერების განვითარება

კლასტერების განვითარება ამჟამად ახალი საკითხია ავსტრიის მცირე სოფლის სკოლების კონტექსტში. მიზანია სკოლების რეგიონულ ქსელში რამდენიმე მცირე სოფლის დაწყებითი სკოლის დაკავშირება ერთ დირექტორთან, რომელიც პასუხისმგებელია ერთ კლასტერზე. ბოლო დრომდე ყველა პატარა და თუნდაც ძალიან პატარა დაწყებით სკოლას თავისი თავი ჰყავდა. კლასტერები შეიძლება მოიცავდეს რეგიონის ორ-რვა სკოლას (დაწყებითი და საშუალო სკოლები). კლასტერის ხელმძღვანელმა უნდა აიღოს თითოეული სკოლის მართვის ამოცანები, რომლებიც მოქმედი მასწავლებლ-დირექტორების პასუხისმგებლობას ექვემდებარება.

სოფლის მცირე სკოლები, როგორც ინოვაციების ადგილები

კვლევამ აჩვენა, რომ მცირე სკოლის სტრუქტურა აადვილებს ინოვაციური ცვლილებების განხორციელებას. მცირე სტრუქტურა შესაძლებელს ხდის ახალი იდეების მარტივად განხორციელებას. ეს მარტივია, რადგან თანამშრომლებისთვის უფრო ადვილია ერთმანეთთან კომუნიკაცია. დიდ სკოლებში ბევრი თანამშრომელი მონაწილეობს დისკუსიაში, მაგრამ აქ უბრალოდ პირისპირ ზიხარ და გადაწყვეტილებას იღებ.

სოფლის მცირე სკოლები განსაკუთრებული აქცენტით

ორმა პატარა სკოლამ თავი აარიდა დახურვას, რადგან მიიღეს მარია მონტესორის იდეები და დაარწმუნეს განათლების ორგანიზატორები, რომ შეძლებდნენ მონტესორის პედაგოგიური იდეების განხორციელებას ამ პატარა სკოლებში: სხვადასხვა დიდაქტიკური მასალის გამოყენება და ფოკუსირება თითოეული ბავშვის ინდივიდუალურ განვითარებაზე. ახლა მონტესორის ორი სკოლა არის მთავრობის მიერ დაფინანსებული სოფლის სკოლები. ორი სოფლის სკოლა მიმზიდველი გახდა ახლომდებარე ქალაქების მშობლებისთვის და ამან ხელი შეუწყო მათ არსებობას. Hill School-მა გააორმაგა მოსწავლეთა მოსახლეობა, ხოლო Valley School მოსწავლეთა მესამედს სოფლის გარეთ მცხოვრები ბავშვების ხარჯზე უზრუნველყოფს. ახლომდებარე ქალაქების მშობლები დაინტერესდნენ ახლად დაარსებული პატარა მონტესორის სკოლებით სოფლად და სკოლებმა წლების განმავლობაში უფრო და უფრო მეტი ბავშვი ირიცხებოდნენ. საკუთარი პედაგოგიური იდეებით სკოლის განვითარება ორი პატარა სკოლის დირექტორებისთვის ოცნება იყო. კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ მცირე სოფლის სკოლების მასწავლებელ-დირექტორებს აქვთ მაღალი თავისუფლება, შექმნან სკოლა თავიანთი პედაგოგიური იდეების მიხედვით. მონტესორის პედაგოგიკაში მომზადებული მასწავლებლების პოვნა და თავდადებული მასწავლებლების გუნდის შექმნა მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო მათი იდეების რეალიზებაში.

ადგილობრივი მუნიციპალური ხელისუფლება მკაცრად ეჭვქვეშ აყენებს ამ სოფლის სკოლების არსებობას გარეუბნებში. იმის დემონსტრირება, რომ მათ შეუძლიათ მშობლების მოზიდვა სოფლის გარედან და გაზარდონ ჩარიცხვები, ეხმარება ამ სკოლებს გადარჩენაში.

მცირე სოფლის მონტესორის სკოლების მიზიდულობის ფაქტორი

მონტესორის სოფლის ორმა სკოლამ გამოიწვია საინტერესო ფენომენი, რომელიც, როგორც ჩანს, გამოწვევას აყენებს დომინანტურ მოძრაობას ურბანული ცენტრებისკენ ერთგვარი კონტრ-მოძრაობით. მოსწავლეთა ნახევარზე მეტი ყოველდღე ავტობუსით მიდის ამ პატარა სოფლის სკოლებში.

ოჯახები შეთანხმდნენ უფრო ხანგრძლივ სასკოლო მოგზაურობაზე, რადგან პატარა სოფლის სკოლა გთავაზობთ მცირე კლასების უპირატესობებს და უფრო დიდ ინდივიდუალურ მხარდაჭერას ბავშვებისთვის, რაც ცენტრალურია მონტესორის პედაგოგიკაში.

დასკვნა

დასავლეთ ავსტრიის მცირე სოფლის სკოლებში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ისინი განსხვავდებიან მდებარეობის, სტუდენტებისა და მასწავლებლების რაოდენობის მიხედვით და ჩნდება კითხვები, უნდა იბრძოლონ თუ არა მათი არსებობისთვის. პატარა სკოლების დირექტორებს შეუძლიათ უფრო მარტივად განახორციელონ თავიანთი ინოვაციური პედაგოგიური იდეები, ვიდრე დიდ სკოლებში, რის გამოც მცირე სკოლები ითვლება სამუშაოდ მიმზიდველ ადგილად.

მასწავლებლების უმეტესობას სიამოვნებს მცირე სოფლის დაწყებით სკოლებში მუშაობა და აფასებს შექმნის თავისუფლებას და რთულ, მაგრამ არა მოსაწყენ სამუშაო სტატუსს.

მთარგმნელი: რინა შაგინიანი